आज असे बरेचसे व्यवसाय आहेत जे आपण वाडी, वस्तीत किंवा गावात करू शकता. बहुधा तुमच्या गावातील काहीजण करतहि असतील. पण, एखादा व्यवसाय सुरु करायचा म्हटल्यास पहिला प्रश्न येतो तो खर्चाचा, हे मात्र खरं आहे. आज असे कितीतरी व्यावसाय आहेत जे आपण फार कमी खर्चात सुरु करू शकतो आणि तेही आपल्या गावामध्ये. असेच गावामध्ये सुरु करता येण्याजोग्या काही व्यावसायांबद्दल चर्चा आपण या लेखात करणार आहोत.

गावामध्ये करतायेण्याजोगे 15 व्यवसाय | Village 15 Business Ideas in Marathi
1) किराणा दुकान | Grocery Shop
गावात व्यवसायासाठी किराणा दुकान उघडणे हा एक चांगला पर्याय आहे. जर तुमच्याकडे हा व्यवसाय सुरू करण्यासाठी पुरेसा पैसा असेल तर तुम्ही हा व्यवसाय सुरु करू शकता, त्यासाठी तुम्हांला किमान 50,000 ते 1,00,000 रुपये एवढा खर्च येऊ शकतो. जर तुमचे बजेट चांगले असेल, तर तुम्ही अगदी सुरुवातीपासूनच होलसेलमध्ये (wholesale) व्यवसाय सुरु करू शकता.
जर घाऊक व्यवसायाबद्दल बोलायचे झाल्यास आज माझे बरेच मित्र आहेत ज्यांनी लहान प्रमाणात सुरुवात केली आणि नंतर घाऊक व्यापारी बनले. तर काहींकडे सुरुवातीला चांगले पैसे होते, त्यामुळे त्यांनी किराणा दुकानाचा व्यवसाय सुरुवातीपासूनच घाऊक व्यवसाय सुरु केला.
2) कुक्कुटपालन किंवा पोल्ट्री फार्म व्यवसाय | Poultry Farming
कुक्कुटपालनाचा व्यवसाय हा असा व्यवसाय आहे, ज्यामध्ये तुम्हाला नफ्यासाठी जास्त काळ थांबण्याची गरज नाही. पण याचा अर्थ असा नाही की, कुक्कुटपालन व्यवसाय करण्यासाठी कठोर परिश्रम अथवा डोके चालवावे लागणार नाही. हे चांगले होईल की आपण यासाठी प्रशिक्षण घ्या. जेणेकरून आपल्याला या व्यवसायाच्या सर्व युक्त्या माहित होतील आणि तोटा सहन करावा लागणार नाही.
जर तुमच्याकडे हा व्यवसाय करण्यासाठी पैसे नसतील तर तुम्ही बँकेकडून कर्ज घेऊ शकता. किंवा आजकाल अशा अनेक कंपन्या आहेत ज्या लोकांना कुक्कुटपालन करायला सांगतात आणि त्या बदल्यात त्यांना चांगले कमिशन देतात, तुम्ही त्यांच्याशी संपर्क साधू शकता. पण या कंपन्या तुम्हाला कुक्कुटपालनासाठी निविदा देतील तेव्हा तुमच्याकडे तुमची स्वतःची जमीन असेल आणि ती रस्त्याच्या कडेला किंवा कोणतीही जागा जिथे वाहन (vehicle) सहज येऊ शकते. यामध्ये कंपन्या तुम्हांला पोल्ट्री फार्मशी संबंधित सर्व गोष्टी पुरवतील. तुम्ही पोल्ट्री फार्मची काळजी घेऊन कोंबड्या विकू शकता आणि त्या बदल्यात तुम्हांला चांगले कमिशन मिळेल.
3) टेंट हाऊस आणि डीजे सेवेचा व्यवसाय | Stage & DJ Service
विवाह, पूजा कार्यक्रम आणि इतर कोणत्याही कार्यक्रमासाठी तंबूंची गरज हि अत्यावश्यक आहे. तंबू आणि डीजे हा गावात चालणारा सर्वोत्तम व्यवसाय आहे कारण गावात तंबू आणि डीजे नसल्यामुळे लोक शहरांवर अवलंबून असतात. हा एक व्यवसाय आहे जो कधीही संपुष्टात येऊ शकत नाही कारण तरुणांची लोकसंख्या वाढत आहे आणि लग्न करणाऱ्यांची संख्या दरवर्षी वाढत आहे. जर तंबू आणि डीजेचा व्यवसाय चांगल्या नियोजनासह केला गेला, तर त्यातून भरपूर पैसे मिळू शकतात, म्हणून तुम्ही हा व्यवसाय नक्कीच केला पाहिजे.
4) अन्नधान्य खरेदी आणि विक्री व्यवसाय
गावात धान्य/तांदळाचा व्यवसाय करणे खूप फायदेशीर आहे कारण आपला देश कृषीप्रधान देश आहे. शेती हा गावातील बहुतेक लोकांचा व्यवसाय आहे. आजच्या काळात शेतकऱ्यांना धान्य विकण्यासाठी अनेक समस्यांना तोंड द्यावे लागते. बहुतांश शेतकरी थकून जातात आणि स्वतःकडील धान्य खूप कमी दरात दलालांना (brokar) विकतात. तुम्ही शेतकऱ्यांशी चांगले संबंध ठेवून त्यांच्या समस्या सोडवू शकता आणि गावात अन्नधान्य खरेदी आणि विक्रीचा व्यवसाय सुरू करू शकता. यासाठी तुम्हाला सुरुवातीला काही पैसे खर्च करावे लागतील, त्याचप्रमाणे तुमच्याकडे गोदामाची सोय देखील असणे आवश्यक आहे. जेणेकरून तुम्ही तिथे धान्य साठवू शकता आणि बाजारात रास्त भाव मिळेल तेव्हा ते विकू शकता.
5) हेअर सलून आणि ब्यूटी पार्लर व्यवसाय | Salon Shop
आजचे युग हे फॅशनचे युग आहे, मग ते गाव असो किंवा शहर, वेगवेगळ्या प्रकारच्या केशरचना (hair style) करणे, केसांचा रंग (hair color), केसांची सेटिंग, भुवया सेटिंग (eyebro), मेकअप (makeup) इत्यादी करणे सर्वत्र सामान्य झाले आहे. गावात हेअर सलून आणि ब्युटी पार्लरचा व्यवसाय खूप फायदेशीर ठरू शकतो. हा एक चालू व्यवसाय असल्याने, तो एक छोटा व्यवसाय म्हणून करता येतो, नंतर जेव्हा तुम्हाला वाटेल की व्यवसाय वाढवला पाहिजे, तेव्हा तुम्ही आणखी शाखा उघडू शकता.
हा व्यवसाय पुरुषांपेक्षा स्त्रियांसाठी अधिक फायदेशीर ठरू शकतो कारण स्त्रिया त्यांच्या सौंदर्यावर विशेष लक्ष देतात, वेळोवेळी स्त्रियांना मेकअप करणे, केसांवर इस्त्री करणे, केस कापणे, फेशियल करणे आवश्यक आहे. यामध्ये तुम्ही काही महिने किंवा वर्षभर ब्युटी पार्लरशी संबंधित प्रशिक्षण घेणे आवश्यक आहे. या व्यवसायात तुम्ही जितकी अधिक सेवा द्याल तितके तुम्ही जास्त पैसे कमवाल.
6) बस चालवण्याचा व्यवसाय | Bus Service
गावात बस राईड चालवण्याची कल्पना ही एक उत्तम व्यवसाय कल्पना आहे. मी अनेक लोकांना ओळखतो ज्यांनी थोड्या पैशांनी लहान रिक्षाने सुरुवात केली. मग त्यांनी बस खरेदी केल्या आणि चालवायला सुरुवात केली आणि आज त्यांच्या डझनभर बसेस रस्त्यावर धावत आहेत. आज प्रत्येक व्यक्ती कोणत्या ना कोणत्या कामासाठी एका ठिकाणाहून दुसऱ्या ठिकाणी जात राहतो. आयुष्य प्रवासाने भरलेले आहे, तुमच्या लोकांची ही गरज समजून घ्या आणि गावात बस चालवण्याचा व्यवसाय नक्की सुरु करा.
7) शेळीपालन व्यवसाय | Sheli Palan
बहुतेक लोक शेळी संगोपन, कुक्कुटपालन, मासेपालन इत्यादी व्यवसायाला शेतीच्या तुलनेत दुय्यम व्यवसाय मानतात किंवा असे काम करण्यास लाज वाटते. या व्यवसायांमधून तुम्ही इतके पैसे कमवू शकतात याचा तुम्ही कधी विचारसुद्धा केला नसेल. हा व्यवसाय सुरु करून तुम्ही गावातील इतर लोकांना रोजगार देऊ शकता. जरी सुरुवात लहान प्रमाणात केली असेल, तरीही आपण आपल्या व्यवसायासाठी मोठे विचार केले पाहिजेत आणि हळूहळू त्याचा विस्तार केला पाहिजे.
शेळीपालन व्यवसायातील नफ्याचा अंदाज तुम्ही या गोष्टीवरून लावू शकता की – एक शेळी 2 वर्षांच्या वयात प्रजनन करण्यास सक्षम बनते, तसेच ती वर्षातून दोनदा आणि एका वेळी 2 ते 3 प्रजनन करू शकते. आता तुम्हाला समजले असेलच की तुम्ही या व्यवसायात किती नफा कमावू शकता.
8) मत्स्यपालन व्यवसाय | Fish Farming
जर तुमचे स्वतःचे तलाव, विहीर किंवा इतर कोणतेही माध्यम असेल जेथे पाणी साठवता येईल. मग तुम्ही मत्स्यपालन व्यवसाय सुरु करू शकता. तुमच्याकडे स्वतःचे तलाव नसले तरी तुम्ही गावातील तलाव करारावर घेऊ शकता आणि मत्स्यपालन करू शकता. जर पैशाशी संबंधित काही समस्या असेल, तर त्यासाठी कर्जही मिळू शकते, सरकार स्वतः स्वयंरोजगाराला प्रोत्साहन देत आहे आणि त्या संबंधित कर्ज पुरवते. या व्यवसायाचे बारकावे जाणून घेतल्यास आपण भरपूर नफा कमवू शकता.
9) खत बियाणे व्यवसाय
गावात शेतीची कामे जास्त असल्याने खतांचा आणि बियाण्यांचा प्रश्न गावासाठी महत्त्वाचा बनतो. प्रत्येक शेतकऱ्याला अन्न आणि बियाण्यांसारख्या शेती संबंधित वस्तूंसाठी शहरात जावे लागते, म्हणून बियाणे आणि अन्नाचा व्यवसाय करणे तुमच्यासाठी तसेच शेतकऱ्यांसाठी फायदेशीर ठरू शकतो. या व्यतिरिक्त, गावातील बहुतेक लोक भाजीपाला पिकवण्यात, विविध प्रकारची पिके घेण्यास गुंतलेले असतात. त्यानुसार अन्न आणि बियाण्यांचा व्यवसाय हा बाराहि महिन्यांत चालणाऱ्या व्यवसायांपैकी एक आहे. ज्यामध्ये तुम्ही शेतकऱ्यांना लाभ देऊ शकता तसेच आपण स्वतः देखील लाभ घेऊ शकता.
10) सुतारकाम | Carpenter
दरवाजे, खिडक्या, खुर्च्या, टेबल, कपाट बनवण्याचे काम सुतार करतात. विशेषतः लग्न या प्रसंगी या सर्व गोष्टी हुंडा म्हणून किंवा आपल्या घरीहि या वस्तू वापरल्या जातात. सहसा सुतारला सामान बनवण्यासाठी लाकूड दिले जाते, अन्यथा सुतार त्याच्याकडे असलेल्या लाकडापासून खुर्च्या, टेबल वगैरे बनवतो आणि चांगली रक्कम कमावतो. जर तुमच्याकडे लाकडी दरवाजे, खिडक्या इत्यादी बनवण्याची कला असेल तर हे काम नक्की करा.
11) इलेक्ट्रॉनिक वस्तू दुरुस्त करण्याचा व्यवसाय
फ्रिज, टीव्ही, कूलर, पंखा, लोखंड इत्यादी इलेक्ट्रॉनिक वस्तू दुरुस्त करण्यासाठी गावातील लोकांना शहरात जावे लागते. खेडेगावातील लोकांची ही गरज पूर्ण करण्यासाठी आपण एखादे इलेक्ट्रोनिक वस्तू दुरुस्तीचे काम सुरु करू शकता. यासाठी तुम्हांला शहरात जाऊन दुरुस्तीचे दुरुस्तीचे प्रशिक्षण घेणे आवश्यक ठरेल आणि जेव्हा तुम्ही आपल्या कामात निपुण व्हाल तेव्हा आपले स्वतःचे दुरुस्तीचे दुकान सुरु करू शकता.
12) मोबाइल दुरुस्ती आणि रिचार्ज व्यवसाय | Mobile Repairing
आजचे युग हे मोबाईल आणि इंटरनेटचे युग आहे, मग ते गाव असो किंवा शहर, लोक सर्वत्र मोबाईल वापरतात, खूप कमी लोक असतील ज्यांच्याकडे मोबाईल नाही, जवळजवळ प्रत्येकाकडे मोबाईल आहे. अशा स्थितीत जेव्हा मोबाईल रिचार्जचा प्रश्न येतो तेव्हा असे बरेच लोक असतात जे त्यांच्या खात्यातून मोबाईल रिचार्ज करतात.
पण गावातील बहुतेक लोक मोबाईल दुकानातूनच मोबाइल रिचार्ज करणे पसंत करतात. यासह, नवीन मॉडेल्स मोबाइल बाजारात दर काही वेळा येत राहतात आणि लोकांना त्यांच्याबद्दल विशेष आवड असते.
लोक शक्य तितक्या लवकर जुन्या मोबाईलऐवजी नवीन मोबाईल खरेदी करण्यात व्यस्त असतात. अशा परिस्थितीत, मोबाईलमध्ये अनेक प्रकारच्या समस्या येत राहतात, ज्यासाठी लोक बऱ्याचदा मोबाइल दुरुस्तीवाल्याकडे जाऊन त्याचे निराकरण करतात. मोबदल्यात, मोबाईल दुरुस्तीवाले वापरकर्त्यांकडून भरमसाठ रक्कम आकारतात. मोबाईलचा व्यवसाय, दुरुस्ती आणि रिचार्ज हा ग्रामीण व्यवसायाच्या स्वरूपात एक चांगला पर्याय आहे.
13) स्टेशनरी आणि बुक शॉप व्यवसाय | Stationery Shop
स्टेशनरी आणि पुस्तक दुकानाचा व्यवसाय देखील एक उत्तम व्यवसाय आहे, शालेय मुलांना नेहमी अशा दुकानांची गरज असते. तुम्ही या व्यवसायात चांगली सुरुवात करू शकता, नंतर तुमच्या व्यवसायाचा विस्तार केल्यावर तुम्ही त्यात इतर वस्तू जोडू शकता. सर्व शिक्षा अभियानांतर्गत शिकणारे विद्यार्थी आणि शिकलेल्यांची जाणीव आणि सर्वांसाठी शिक्षणाचा हक्क नेहमीच वाढत आहे, या दृष्टिकोनातून पाहिले तर पुस्तक दुकान आणि स्टेशनरीचा व्यवसाय फायदेशीर ठरू शकतो.
14) लोणचे, पापड बनवण्याचा व्यवसाय | Pickles, Papads Business
हा व्यवसाय विशेषतः महिलांसाठी एक उत्तम व्यवसाय आहे, जो गावात घरी बसून करता येतो. तुम्ही तो छोट्या प्रमाणावर सुरू करू शकता आणि त्याचे एका मोठ्या व्यवसायात रूपांतर करू शकता. जर तुमचे लोणचे आणि पापड चांगले चविष्ट असतील तर ते देशभरात विकले जाऊ शकतात. फक्त तुमच्याकडे ते बनवण्याची उत्तम कला असायला हवी. सुरुवातीला हा व्यवसाय लहान असू शकतो, मग हळूहळू त्याची मागणी वाढल्यावर तुम्ही नावहि तसेच पैसे कमावू शकता.
15) सायकल, मोटारसायकल दुरुस्ती व्यवसाय | Cycle Repairing
मोटारसायकलींची क्रेझ इतकी वाढली आहे की जवळजवळ प्रत्येकाच्या घरी मोटारसायकल आहे. आता हे स्पष्ट आहे की जर यांत्रिक साहित्य असेल तर त्यामध्ये समस्या निर्माण तर होणारच. मोटारसायकलचे पंक्चर, अशा किरकोळ समस्या येत राहतात. त्यानुसार मोटारसायकल दुरुस्तीचा व्यवसाय करता येतो, नंतर तुम्ही त्याचा विस्तार करू शकता आणि मोठा करू शकता. जर तुमचे गाव एखाद्या रस्त्याच्या जवळ असेल तर ते तुमच्यासाठी चांगले आहे.
I agree with your point of view, your article has given me a lot of help and benefited me a lot. Thanks. Hope you continue to write such excellent articles.